De meeste blaadjes zijn van de bomen en inmiddels beginnen de eigenschappen van Covey steeds meer door te dringen. Het is niet altijd makkelijk ervaar ik, pro actief in het leven staan vergt soms veranderingen en zeker in ‘drukke’ tijden is het voor mij nog wel eens een uitdaging om niet reactief te reageren. Maar zoals dat gaat met veranderingen en nieuwe dingen: it takes some time.

De tweede eigenschap van effectief leiderschap heet ‘beginnen met het einde voor ogen’: beginnen met een duidelijk beeld van je einddoel. Het is bewezen dat topsporters, maar ook mensen in bedrijfsleven die topprestaties leveren allemaal beginnen met het einde voor ogen. Ze voelen en beleven dingen van tevoren. Als je weet waar je heen gaat, begrijp je beter waar je nu bent en is het makkelijker om stappen te zetten in de juiste richting.

Alles wordt tweemaal geschapen
Het is heel eenvoudig jezelf te bedriegen met een drukbezet leven: keihard werken om hogerop te komen, maar dan te ontdekken dat de ladder tegen de verkeerde muur staat. Mensen kunnen heel actief zijn zonder effectief te zijn. Covey stelt in zijn boek de vraag: wat zouden mensen over je zeggen op je eigen begrafenis?

Als je weet wat mensen op je eigen begrafenis over je zouden zeggen, dan ken je je eigen definitie van succes.

Misschien ligt deze wel helemaal niet in geld, prestaties of maatschappelijke status. Als visueel ingesteld type vond ik dit een vrij heftige vraag, maar het zet je wel aan het denken.

Deze tweede eigenschap is gebaseerd op het principe dat alles twee maal geschapen wordt, of zoals een timmermans wet zeg: meet tweemaal, zaag eenmaal. Dit principe passen we op allerlei terreinen toe: wanneer je een reis gaat maken, bepaald je eerst je eindbestemming en (een deel van) de route, vervolgens ga je het echt doen. Als je een huis bouwt, maak je eerst een grondige tekening en inschatting van kosten en materialen, voordat de uitvoer begint. Dit principe ligt binnen je cirkel van invloed (eigenschap 1). De uitdaging ligt hem erin dat de ‘eerste schepping’ (het ontwerp/de route bepaling) niet altijd bewust gaat. Als je dit niet bewust doet, verklein je je eigen cirkel van invloed en wordt je leven door andere mensen of externe factoren bepaald. Remco Claassen heeft hier een mooie quote over:

“Als jij geen plan maakt voor je eigen leven, wordt je ingezet voor andermans plan.”

Persoonlijk leiderschap
De eerste schepping is gebaseerd op persoonlijk leiderschap. We hebben behoefte aan een visie, een doel. Dit is iets anders dan management. Management is de dingen goed doen, leiderschap is de goede dingen doen. Pro activiteit is gebaseerd op de eigenschap van zelfbewustzijn. Geweten en voorstellingsvermogen zijn de eigenschappen die je nodig hebt om je persoonlijk leider te ontplooien:

• Met ons voorstellingsvermogen kunnen we een denkbeeldige wereld scheppen.
• Via ons geweten kunnen we in contact komen met de universele wetten (principes) en met onze persoonlijke kaders waarbinnen we die effectief in praktijk kunnen brengen.

Samen met zelfbewustzijn, kunnen we zo ons eigen scenario schrijven. Of eigenlijk herschrijven, want we hebben in ons leven al veel scenario’s meegekregen.

Persoonlijke missie
Een van de manieren om te leven met het einde voor ogen is door het opstellen van een persoonlijke missie. Dit is bedoelt voor wie je wilt zijn (persoonlijke waarden), wat je wilt doen (je bijdragen en prestaties) en welke waarden en principes daarbij horen. Dit spreekt mij enorm aan: een missie als soort van grondwet voor jezelf. Een missie die gaat over alles wat je doet: privé, werk, toekomst, sociaal etc.  en waar je altijd even naar kan teruggrijpen.

Door welk centrum kijk jij?
Om zo’n missie te schrijven moet je beginnen bij de kern van je cirkel van invloed: het centrum, onze basisparadigma’s, de lens waardoor we de wereld zien. In dit centrum vinden we zekerheid, sturing, wijsheid en kracht van ons leven. Zekerheid vertegenwoordigt je waardigheid, identiteit en zelfrespect; je fundamentele persoonlijke kracht. Sturing is het punt van waaruit je richting geeft aan je leven. Aan de hand van je kaart en interne referentiekader laat je je principes gelden om van moment tot moment beslissingen te kunnen maken. Wijsheid geeft je leven perspectief en bepaalt je gevoel voor evenwicht. Je ziet hoe de verschillende principes met elkaar in verbinding staan. Kracht staat voor het vermogen om iets te verwezenlijken. De energie om keuzes te maken en beslissingen te nemen. Maar ook kracht om diepgewortelde eigenschappen te overwinnen. Deze vier factoren zijn onderling van elkaar afhankelijk en bevinden zich op een continue groeischaal.

Maar hoe weet je nou wat voor centrum je hebt? Ieder mens heeft er één zegt Covey. Het kan zijn dat je je partner als centrum hebt, je gezin, of juist je werk of je vrienden. Het is belangrijk je centrum te herkennen, omdat het ontzettend veel invloed heeft op hoe je handelt. Door welke groep / door welk persoon laat jij je veel beïnvloeden? Wat staat er centraal in je leven? Vaak zie je de wereld door meerdere centra. Als je meer wilt weten van de centra raad ik je aan ze in het boek op te zoeken, omdat ze uitgebreid omschreven staan en je op basis daarvan kan kijken hoe jij de wereld ziet en hoe je hem zou willen zien.

Rollen
Als gevolg van principes en centra zijn er verschillende rollen in ieders leven. Ik ben bijvoorbeeld vriendin van M., vriendin van vriendinnen, Research Expert, schrijver, leerling, hardloper, reiziger. Als het goed is komen deze rollen voort uit je missie, zodat ze echt bijdragen aan je persoonlijke doel.

Oké, eigenschap 2; beginnen met het einde voor ogen, en nu?
Het boek heb ik in september gelezen, en daarna in delen nog een keer. De tips die ik heb voor jou als lezer wanneer je ook graag met deze tweede eigenschap aan de slag wilt:

• Begin met het einde voor ogen door je eigen begrafenis voor te stellen. Wat wil je dat mensen zeggen? Schrijf dit op.
• In welk centrum zit jij? Wat staat er centraal in je leven? Is dit het centrum waar je in wilt zitten of wil je wat aanpassen?
• Welke rollen zijn er voor jou? En zijn dit de rollen die je wilt? Misschien moet je er een paar schrappen?
• Last, but not least: schrijf een missie.

Het mooie van deze twee eerste eigenschappen voor effectief leiderschap volgens Frankl: Eigenschap I laat je ontdekken dat jij de programmeur bent van je eigen innerlijk, eigenschap II leert je vervolgens dat jíj en niemand anders dat programma moet schrijven!

Hieronder vind je [een deel van] mijn missie, mijn grondwet. Om het iets overzichtelijker en minder persoonlijk te maken heb ik kleine delen weggehaald. Het is vooral bedoeld om je inspiratie te bieden: aan welke dingen kan je denken bij het schrijven van zo’n missie.

Persoonlijke missie, november 2015
Ik, Inge Jentink, ben enthousiast, positief ingesteld en leid een eigenwijs bourgondisch leven. Dit betekent dat ik het belangrijk vind om de tijd te hebben voor […]. […] zijn voor mij activiteiten waar ik energie uit haal. Ik wil blijven groeien en anderen helpen het beste uit zichzelf naar boven te halen (dit streef ik ook bij mezelf na). Als ambitieus meisje is een baan voor mij belangrijk. Dit moet een baan zijn waar […]. Gezondheid staat boven alles en goed luisteren naar lichaam en geest zijn daarom cruciaal om te kunnen genieten. Ik wil als een reiziger in het leven staan: het leven is een avontuur, en de reis, met bergen en dalen, prachtig.