Rijdend door NL zie ik de borden dat de KWF collecteweek is van 1 t/m 7 sept met de tekst ‘tijd is bijzonder’… Ja het is bijzonder, bijzonder mooi en bijzonder ingewikkeld ook. 

Al rijdend door een soort niemandsland de afgelopen weken was het een zware rit: van een perspectief begin dit jaar ‘ik hoop dat mijn moeder het voorjaar nog haalt…’ naar hoe voorlopig (?) toch door te leven (met een tijdbom in haar lichaam). Want half juli kregen we fantastisch nieuws: mijn moeder kon met chemovakantie (3 maanden geen chemo!). En we waren euforisch. Ik precies één week, en daarna zakte mijn euforie weg, samen met mijn energie. Het ritme van de chemo’s en gesprekken met oncoloog waren even voorbij. Voor hoe lang? Het betekenisvolle onbeduidende alledaagse, waar ik in april over schreef is er nog steeds, maar hoe op een ‘langere termijn’ om te gedaan met goed bedoelde zinnen als ‘je moet nu genieten’, terwijl je je soms gewoon even niet goed voelt?

Stilte
Ineens had ik geen zin meer in festivals, in uitgaan, in afspreken met mensen, nergens in eigenlijk. Ik wilde alleen zijn. Voelde me stuurloos. Vroeg me af wat het allemaal voorstelt, het leven en wilde het liefst even onder water blijven ergens. Ja tijd is kostbaar, maar ik kón even niet meer geven.

Nu, een paar weken verder, realiseer ik me dat ‘de dood’ en ‘eindigheid’ iets zo hevigs zijn, dat dit voor mij pas écht naar voren kwam door écht stil te staan. Door geen behandelingen van mijn moeder én geen zorgen voor mensen om mij heen; toen kwamen de stilte en de rust voor mij. Mijn moeder had een soortgelijke zoektocht en deelde het volgende citaat van Dirk de Wachter:

We zijn bang voor verveling, maar vooral van de stilte die ze met zich meebrengt. Die confronteert ons met de tijd, op een andere manier dan de drukte dat doet. Waar de drukte ons de illusie oplevert dat we de tijd voorbij kunnen lopen als we maar snel genoeg zijn, haakt de stilte ons vast aan het eindige moment.

Eindigheid
En dat eindige moment, dat is een moment wat een keer gaat komen. Bij iedereen, alleen weet je niet wanneer. Dat besef in combinatie samen met de ‘druk’ van het ‘altijd moeten genieten’, maakte het voor mij heel ingewikkeld: hoe kan ik nou altijd genieten én elke dag álles geven én me af en toe gewoon niet zo vrolijk te voelen?

Dus mijn rit door niemandsland ging verder… en net als mijn moeder ging ik op zoek naar citaten, dingen doen voor mezelf, alleen: alleen naar de film, series kijken, Zomergasten kijken, boeken lezen, voor me uit staren en schrijven. Het pleidooi van Dirk de Wachter spreekt me aan: de illussie dat geluk maakbaar is, is een probleem, veel geluk is juist toevallig. De dingen overkomen ons en daar is geen grip op. We willen allemaal naar de top. Maar om die te bereiken moet je door een dal, en, in dat dal is het ook leuk. 

… en zo blijven we bewegen, met de tijd
De afgelopen weken keek ik vaak in de spiegel en zag dezelfde persoon, maar onder die huid voelde ik me anders. Af en toe weg van deze wereld, in een soort ander rijk. Niet het rijk der doden, niet het rijk der zieken, niet het rijk der levenden, maar eerder doelloos in een soort niemandsland. Wanneer mensen me vroegen hoe het ging kon ik maar moeilijk iets daarover kwijt. Het schrikt toch vaak af als iets niet volmaakt is, als het niet alleen maar genieten is, we praten niet direct heel veel over ‘lastigheidjes’.

Het helpt echter wel om erover te praten! Of het nu om de ellende van mijn moeders ziekte gaat, om de ellende om daarmee om te gaan of andere ellende: iedereen heeft wel ellende. En dat mag er óók zijn. Het is niet erg als iets niet helemaal goed loopt, als we een lat te hoog hebben gelegd,  iets niet begrijpen, onszelf tegenkomen, als we iemand teleurstellen, onszelf teleurstellen, als we een keer niet verbeteren, als we even in een dal zitten.

Ik voel me nog steeds een beetje in niemandsland, mijn dal. Het perspectief van tijd in de context van mijn moeders ziekte biedt ruimte nu om te leven met alle ellende die daar ook bij hoort. Genieten, maar ook onzekerheden en dalletjes. Ik hoop dat het jou inspireert om, als je ook in een dal zit, daarin stilte te vinden en lering uit te trekken. Want, ook in het dal kan je rijden naar bijvoorbeeld de Champagnestreek (aanrader!) met een vriendin. Iemand met wie ik de hele fles leeg drink… In het dal is het dus ook leuk ;-).

“Accept what life offers you and try to drink from every cup. All wines should be tasted; some should only be sipped, but with others, drink the whole bottle.”
― Paulo Coelho, Brida