“All good things are wild & free.” (Henry David Thoreau)
Vrijdag was ik een dag vrij en ik was iets aan de late kant voor een afspraak. Dus enigszins gehaast ging ik mijn deur uit. Toen stuitte ik bijna op een klein kind en zijn vader. De vader stopte meteen met wandelen en het kind met fietsen zodat we ruim 1,5m afstand tussen elkaar hadden. Ik zei, gehaast, “Wat goed!” Waarop de vader zei: “Ja joh, we hebben alle tijd”.. en hij straalde zoveel RUST uit en keek me aan van ‘doe eens rustig’. Later in de auto, mezelf realiserend dat ik 5 minuten later was dan afgesproken, moest ik heel hard lachen – ‘rustig aan Ing’ dacht ik, ‘blijf bij jezelf, relax, alle tijd’. Ik denk namelijk dat het goed is dicht bij jezelf te blijven in deze tijden, het leven is niet maakbaar, er gebeuren altijd dingen die alles op z’n kop zetten… Maar: Hoe doen jullie dat in deze tijden, dicht bij jezelf blijven? Ik vind het moeilijk, dus deed wat onderzoek wat ik hieronder probeer samen te vatten. Probeer je de beste versie van jezelf te zijn en beter uit deze quarantaine te komen, of kun je de boel gewoon even de boel laten?
Sinds de crisis, het groeien naar een 1,5 m maatschappij, social distancing voel ik me aan de ene kant rustig: ik luister en handel naar wat gevraagd word met alle respect voor hulpverleners, experts en Mark Rutte. Aan de andere kant heb ik een enorme drang naar productiviteit en effectiviteit! Ik moet iets doen, bezig blijven! Nog meer werken dan normaal om te zorgen dat de business draaiend blijft, maar ook veel blijven sporten, gezonder koken, ik wil ook de lokale ondernemers supporten, ontspullen, m’n huis opruimen, dingen regelen voor mijn nieuwe huis, een dagboek bijhouden want bijzondere tijden dus elke dag schrijven, zorgen voor mijn moeder, oma bellen etc. etc.. Plenty of time… toch?
Het voelt bijna als soort corona pressure: ik moet goed uit de crisis komen en allemaal goede dingen doen, alles tegelijk en NU.
Dus, hoe gaat het?
Nou… van druk, moe, zorg om kwetsbaren in onze samenleving, ‘forever alone’ jankavonden tot dankbaarheid dat de natuur haar weg gewoon gaat, de lente, alle mensen die zich aanpassen aan een nieuwe realiteit. Golven van zorg dus, afgewisseld met zonnestralen. En, ik weet niet hoe het jullie vergaat, maar ik heb dus helemaal niet méér tijd sinds de Corona crisis is uitgebroken. Via (social) media, familie, vrienden, collega’s hoor en lees ik verschillende verhalen wat iedereen aan het doen is: eindelijk de lange to-do lists uitwerken, klussen, nieuwe ondernemings ideeën opzetten, sportlessen volgen etc. En ik doe mijn best om dus ook al die dingen te doen, maar soms is mijn hoofd vooral bezig alle veranderingen elke dag te verwerken en eigenlijk is er daarna niet meer zo veel energie over. Het lijkt alsof er een soort ‘ik wil nu alle dingen doen stress’ is.

Gek mensenbrein
Ons brein werkt gek: we ervaren chronisch tijd te kort, komen niet toe aan sport, hobby’s, creativiteit, relatie, vinden dat er teveel mensen zijn in de steden en dat we niet voldoende tot rust komen. Maar, wanneer we nu noodgedwongen thuis zitten, met wél extra tijd, voelt het ook niet goed; doelloos een rondje lopen is voor veel mensen lastig. Je wilt vrij zijn verdiend hebben. Dat zit in de mens, we streven altijd naar een nieuw doel, naar meer, karweitjes blijven doen. Nu is er minder afleiding dan normaal dus we zijn meer op onszelf aangewezen, en het gevoel van ‘nu moet ik dan toch echt dat to do lijstje afwerken’ is enorm. Wanneer we een uurtje op de bank hangen, wat langer in bed blijven liggen, een dagje echt niks doen, voelen we ons soms schuldig. Wat zegt dat over onszelf? Eindelijk is er een moment waarop je tot jezelf kan komen, maar toch houden we onszelf zo ‘druk’. Moeten we echt zo druk bezig blijven om onszelf uit de weg te gaan? Zijn we zo bang om de confrontatie aan te gaan met stilte en angst?
Zoals de Franse filosoof Blaise Pacal schreef: “All of humanity’s problems stem from man’s inability to sit quietly in a room alone.”
Verwarrende nieuwe realiteit
De wereld staat stil in deze tijden niet alleen stil voor mensen die iemand verliezen, een chronisch zieke in directe omgeving hebben of andere nare dingen die onderdeel zijn van het leven. De wereld staat nu stil voor iedereen en dwingt ons om stil te staan bij dit leven. Ik heb er afgelopen jaar een aantal keren over geschreven: van het besef dat je sterker bent dan je denkt tot het besef van genieten van kleine dingen. Veerkracht, en stilte die heb ik persoonlijk wel ervaren het afgelopen 1,5 jaar.

Ergens is het mooi om te zien dat ondanks deze ellende ieder mens deze veerkacht nu ervaart en in staat is om zich snel aan te passen; daar zitten we nu met z’n allen in. En juist dat, dat met z’n allen is interessant.
NU merk ik heel erg hoe je omgeving enorm invloed heeft op wat je doet en hoe je je voelt. We staan zó met elkaar in verbinding. En nu worden we gedwongen om afstand van elkaar te nemen. Onnatuurlijker kan bijna niet.
De ruimte geven aan stilte, voor je gevoel – voor mij persoonlijk ging dat best goed. Maar nu het gedwongen is voelt het angstiger.
Angst
“In een samenleving die ons voortdurend vraagt wat we voelen, maar ons zelden vraagt om op die gevoelens te reflecteren, worden we voortdurend heen en weer geslingerd tussen de neiging ons mee te laten slepen door onze emoties en de neiging die emoties helemaal weg te drukken.” Angst voor wat niet zichtbaar is. Het blijkt zo te zijn dat we goed met acute dreiging van dichtbij om kunnen gaan, maar hoe vager of verder weg die zich bevindt; hoe moeilijker dat is. Een mooi stuk in de Volkskrant.
“Leven is accepteren dat je kwetsbaar bent, sterfelijk, zonder te onderschatten hoe weerbaar je ook bent. Leven is het beest in de bek kijken, of dat beest nu een onaangename waarheid is of een onaangename emotie.”
Die onaangename emotie voor mij is het allermeest het niet knuffelen van de mensen om wie ik geef. En die onaangename waarheid is dat ik me heel nietig voel(de). We maken met z’n allen onderdeel uit van een wereld met natuur en steden, die nu geteisterd worden door een onvoorspelbaar virus en deze wereld wordt straks weer doorgegeven aan volgende generaties. Een groot deel van de economie staat stil, we hebben een intelligente lockdown om de zorg te ontlasten en verspreiding en nog meer verdriet te voorkomen, maar de natuur gaat gewoon door… Ik hoop dat we over een tijd ook écht van dichtbij weer bij elkaar kunnen zijn.
Voor nu: hoe blijven we dan zo dicht mogelijk bij onszelf?
“Life is a balance between what we can control and what we cannot. I am learning to live between effort and surrender.” ~Danielle Orner
- Lief zijn voor jezelf! We zijn nog bezig om ons aan te passen aan deze realiteit. Er valt veel weg voor iedereen nu, dus wie ben je dan nog? Gun jezelf een reis met wellicht onverwachte dingen en uitkomsten. Je hoeft niet dingen ineens anders aan te pakken, deze realiteit vraagt al zoveel van iedereen: van al die mensen die nu juist keihard werken, mensen die hun kinderen thuis scholen, mensen die zich eenzaam voelen of juist verlangen naar wat eenzaamheid omdat ze gek worden van huisgenoten. Verwacht niet teveel – accepteer onzekerheid – wees lief voor jezelf.
- Je identiteit wordt bepaald door het gezin waar je uitkomt, de cultuur/maatschappij en voor een groot deel door je werk. Werk is in Nederland vaak een belangrijk deel van je identiteit. Als je nu zonder zit; wees dan dankbaar voor de andere delen van je leven: familie, vrienden, cultuur, je directe omgeving, natuur; schat deze dingen op waarde.
- Schoonheid zit in de verstilling. Avontuur kan ook dichtbij zijn: in je hoofd gebeurt er veel, waar je normaal minder tijd voor maakt. Ruimte geven voor deze gevoelens, stilte is eng, maar eraan toegeven en je laten vallen in dit onbekende kan wel ruimte maken voor meer een gevoelsleven (en dat is zo mooi!).
- De natuur stelt mij nooit teleur 😉. Buiten zijn, de natuur in of wandelen door de stad. De borden door Arnhem van Loesje met o.a. ‘Social distancing. De uitdaging in deze tijd is om dicht bij jezelf te blijven’ zijn enerzijds wijsheid en anderzijds maken ze me elke keer als ik ze zie dankbaar en een beetje vrolijk. Ga naar buiten, de natuur/het weer geeft je altijd wat terug.
- ‘Beter uit de crisis komen / wat kan je er van leren’; daar is het wellicht wat vroeg voor. We hebben nog geen beeld van de omvang, hoe kunnen we de gevolgen hiervan in onze eigen ogen dan al echt zien? Voel geen druk om ‘beter’ uit je quarantine te komen, maar probeer juist je ding te doen, wat voor jou nu goed voelt. Het ene moment kan dat zijn iets goed doen voor een ander en het andere moment juist voor jezelf. Heb je zorgen, gun jezelf dan rust. En dat brengt me weer bij tip 1: lief zijn voor jezelf.
Ik hoop dat de handvaten je inspiratie bieden, houd vol, en, heb net als mij de ambitie om niet diegene te zijn die de regels aan z’n laars lapt, alleen omdat ik gewoon soms zin heb om eruit te gaan. Schrijf het van je af, ga lezen, ga werken, ga Netflixen, ga sporten, houd jezelf bezig en wees boven alles lief voor jezelf. Stay strong.

Mooi verwoord weer Inge, kus!